Thuỷ canh là phương pháp trồng rau không cần dùng đất mà thay vào đó, nước được dùng làm môi trường cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng. Bên cạnh đó, phân bón được sử dụng để cung cấp thêm các chất dinh dưỡng cần thiết khác.
- Các chất dinh dưỡng trong phân bón được thẩm thấu trực tiếp vào rễ cây mà không bị cản trở bởi các vấn đề liên quan tới thành phần đất.
- Không cần sử dụng các loại máy móc lớn để chuẩn bị đất cho việc trồng cây hay gieo hạt.
-Cỏ dại và các loại sâu bệnh có thể được kiểm soát mà không cần phải dùng tới các hoá chất trừ sâu dạng phun và không cần thiết lập hệ thống tưới phân.
- Tránh việc sói mòn đất.
- Có thể chủ động điều chỉnh dinh dưỡng cho cây, các loại dinh dưỡng được cung cấp theo yêu cầu của từng loại rau, có thể loại bỏ các chất gây hại cho cây và không có các chất tồn dư từ vụ trước.
- Tiết kiệm nước do cây sử dụng trực tiếp nước trong dụng cụ đựng dung dịch nên nước không bị thất thoát do ngấm vào đất hoặc bốc hơi.
- Giảm chi phí công lao động do không phải làm một số khâu như làm đất, làm cỏ, vun xới và tưới
- Dễ thanh trùng vì chỉ cần rửa bằng formaldehyt loãng và nước lã sạch.
- Hạn chế sử dụng thuốc bảo thực vật và điều chỉnh được hàm lượng dinh dưỡng nên tạo ra sản phẩm ray an toàn đối với người sử dụng.
- Trồng được rau trái vụ do điều khiển được các yếu tố môi trường
- Nâng cao năng suất và chất lượng rau: Năng suất rau có thể tăng từ 25 – 50%
- Hệ thống kiểm soát và vận hành phức tạp và chính xác, với mức giá hợp lý.
- Chuẩn bị cơ sở hạ tầng với mức giá hợp lý.
- Giảm chi phí nhân công.
- Tận dụng tối đa diện tích canh tác không gồm lối đi, làm tăng 40% sản lượng.
- Sử dụng phương pháp thuỷ canh đối với các loại rau có thể canh tác 5-6 vụ mỗi năm; thay vì 2-3 vụ nếu trồng cây trong đất.
- Giảm tối đa thời gian làm sạch rau trước khi bán ra thị trường do các sản phẩm có thể được bán ngay sau khi thu hoạch.
Mặc dù các dự án nghiên cứu về việc trồng rau bằng giải pháp phân bón được thực hiện từ những năm 1933 với công thức ban đầu là sự tập hợp của 12 loại yếu tố dinh dưỡng cần thiết trong một giải pháp. Phải mất tới 50 năm sau, ý tưởng này mới được thực hiện hoá. Ý tưởng về một giải pháp trồng rau trực tiếp mà không cần đất đã được hiện thực hoá thành các ứng dụng trồng trọt hiện đại.
Trồng rau trong môi trường dinh dưỡng không cần đất có nhiều ưu điểm như sau:
- Không cần sử dụng các loại máy móc lớn để chuẩn bị đất cho việc trồng cây hay gieo hạt.
-Cỏ dại và các loại sâu bệnh có thể được kiểm soát mà không cần phải dùng tới các hoá chất trừ sâu dạng phun và không cần thiết lập hệ thống tưới phân.
- Tránh việc sói mòn đất.
- Có thể chủ động điều chỉnh dinh dưỡng cho cây, các loại dinh dưỡng được cung cấp theo yêu cầu của từng loại rau, có thể loại bỏ các chất gây hại cho cây và không có các chất tồn dư từ vụ trước.
- Tiết kiệm nước do cây sử dụng trực tiếp nước trong dụng cụ đựng dung dịch nên nước không bị thất thoát do ngấm vào đất hoặc bốc hơi.
- Giảm chi phí công lao động do không phải làm một số khâu như làm đất, làm cỏ, vun xới và tưới
- Dễ thanh trùng vì chỉ cần rửa bằng formaldehyt loãng và nước lã sạch.
- Hạn chế sử dụng thuốc bảo thực vật và điều chỉnh được hàm lượng dinh dưỡng nên tạo ra sản phẩm ray an toàn đối với người sử dụng.
- Trồng được rau trái vụ do điều khiển được các yếu tố môi trường
- Nâng cao năng suất và chất lượng rau: Năng suất rau có thể tăng từ 25 – 50%
Các yếu tố dẫn đến việc ra đời của phương pháp trồng rau thuỷ canh:
- Chuẩn bị cơ sở hạ tầng với mức giá hợp lý.
- Giảm chi phí nhân công.
- Tận dụng tối đa diện tích canh tác không gồm lối đi, làm tăng 40% sản lượng.
- Sử dụng phương pháp thuỷ canh đối với các loại rau có thể canh tác 5-6 vụ mỗi năm; thay vì 2-3 vụ nếu trồng cây trong đất.
- Giảm tối đa thời gian làm sạch rau trước khi bán ra thị trường do các sản phẩm có thể được bán ngay sau khi thu hoạch.
Phương pháp này cũng có một số nhược điểm:
1. Đòi hỏi người trồng phải nghiên cứu, am hiểu về từng loại cây trồng cần những lượng dinh dưỡng khác nhau.
2. Do trồng thủy canh bằng dung dịch dinh dưỡng nên cần chú ý pha đúng liều lượng theo hướng dẫn trên bao bì, tránh sử dụng quá liều sẽ gây dư lượng dinh dưỡng trong rau, cây trồng.
3. Phải lựa chọn đúng loại dung dịch thủy canh có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, tránh mua phải hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc.
2. Do trồng thủy canh bằng dung dịch dinh dưỡng nên cần chú ý pha đúng liều lượng theo hướng dẫn trên bao bì, tránh sử dụng quá liều sẽ gây dư lượng dinh dưỡng trong rau, cây trồng.
3. Phải lựa chọn đúng loại dung dịch thủy canh có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, tránh mua phải hàng trôi nổi, không rõ nguồn gốc.
4. Chi phí đầu tư vào cơ sở hạ tầng ban đầu lớn, nếu mất điện đột ngột có thể dẫn tới hỏng quá trình thuỷ canh, cần theo dõi liên tục lượng nước,..
(Tổng hợp: IsraelAgri và thaprausach)